Μπαταρία Aυτοκινήτου
ΑΡΧΙΖΟΝΤΑΣ ΑΠΟ TO AO Συσσωρευτής
O συσσωρευτής ή μπαταρία, όπως συνήθως ονομάζεται, είναι το εξάρτημα του
αυτοκινήτου που παρέχει το ηλεκτρικό ρεύμα στο σύστημα ανάφλεξης, στο
σύστημα εκκίνησης (μίζα), στα φώτα, στους δείκτες και στους διάφορους
μικρούς ηλεκτρομηχανισμούς. Ένας συνηθισμένος συσσωρευτής μολύβδου-οξέος
αποτελείται από μια σειρά στοιχείων συνδεδεμένων μεταξύ τους με μεταλλικά
ελάσματα. Κάθε στοιχείο εμφανίζει τάση ίση με 2 βολτ, πράγμα που σημαίνει
ότι ένας σύγχρονος συσσωρευτής 12 βολτ έχει 6 στοιχεία.
Κάθε στοιχείο απαρτίζεται από 2 ηλεκτρόδια (πλάκες), τα οποία βρίσκονται
μέσα στον ηλεκτρολύτη (διάλυμα θειικού οξέος και νερού). Το θειικό οξύ
αντιδρά με τα ηλεκτρόδια και η εναποθηκευμένη χημική ενέργεια μετατρέπεται
σε ηλεκτρική ενέργεια. Το ένα ηλεκτρόδιο (το οποίο συνήθως κατασκευάζεται
από διοξείδιο του μολύβδου) φορτίζεται θετικά, ενώ το άλλο (το οποίο
αποτελείται από μόλυβδο) φορτίζεται αρνητικά. Κατ? αυτόν τον τρόπο έχουμε
τη δημιουργία του ηλεκτρικού ρεύματος που διαρρέει το αντίστοιχο κύκλωμα
του αυτοκινήτου.
H ικανότητα αποθήκευσης ενέργειας ενός συσσωρευτή εξαρτάται από το μέγεθος
των ηλεκτροδίων. Όσο μεγαλύτερες είναι οι επιφάνειες των ηλεκτροδίων, τόσο
περισσότερη ενέργεια μπορεί να αποταμιευτεί. Με την πάροδο του χρόνου, τα
ηλεκτρόδια επικαλύπτονται από θειούχο μόλυβδο και ο ηλεκτρολύτης σταδιακά
γίνεται νερό. Όταν τα ηλεκτρόδια καλυφθούν εντελώς από θειικό μόλυβδο, ο
συσσωρευτής παύει να λειτουργεί και χρειάζεται επαναφόρτιση. Κατά την
επαναφόρτιση, τα ηλεκτρόδια επανέρχονται με τη βοήθεια εξωτερικά
παρεχόμενου ηλεκτρικού ρεύματος στην αρχική τους κατάσταση και ο
ηλεκτρολύτης αποκτά την αρχική του σύνθεση. Οι συσσωρευτές μολύβδου-οξέος
έχουν περιορισμένο αριθμό επαναφορτίσεων, γεγονός που καθιστά αναγκαία την
αντικατάστασή τους από καινούργιους όταν ξεπεραστεί αυτό το όριο.
Οι συνήθεις αιτίες που οδηγούν στην ανάγκη αντικατάστασης ενός συσσωρευτή,
είναι η αστοχία ή το ξεκόλλημα των ηλεκτροδίων, η επικάλυψή τους από θείο
το οποίο δεν επιτρέπει τη διέλευση ηλεκτρικού ρεύματος, ή κάποια ένωση των
στοιχείων που προκαλεί βραχυκύκλωμα. Φυσικά ο συσσωρευτής δεν φορτίζεται
μόνο κατά τη διαδικασία της επαναφόρτισης αλλά από και τη γεννήτρια που
παίρνει κίνηση από τον κινητήρα.
H μεγαλύτερη καταπόνηση που υφίσταται ο συσσωρευτής εμφανίζεται κατά την
εκκίνηση του κινητήρα, όπου ηλεκτρικό ρεύμα της τάξεως των 400 αμπέρ θα
πρέπει να παραχθεί στιγμιαία. H χωρητικότητα των συσσωρευτών μετριέται σε
αμπερώρια, μονάδα μέτρησης που εκφράζει το ποσόν των παραγόμενων αμπέρ σε
ένα ορισμένο χρονικό διάστημα μετρημένο σε ώρες. O συνετός οδηγός δίνει
μεγάλη σημασία στον συνεχή έλεγχο και στη σωστή συντήρηση του συσσωρευτή. H
πλήρης συντήρηση του συσσωρευτή περιλαμβάνει τα εξής:
1. Οπτικό έλεγχο του συσσωρευτή.
2. Έλεγχο στάθμης ηλεκτρολύτη.
3. Πρόσθεση νερού αν η στάθμη του ηλεκτρολύτη είναι χαμηλή.
4. Καθαρισμό από ιζήματα γύρω από τους πόλους του συσσωρευτή
5. Έλεγχο κατάστασης συσσωρευτή εξετάζοντας το επίπεδο φόρτισής του. Αυτό
μπορεί να επιτευχθεί με ένα υδρόμετρο, το οποίο μετρά το ειδικό βάρος του
ηλεκτρολύτη.
6. Επαναφόρτιση συσσωρευτή αν έχει ξεφορτιστεί.
Επίσης θα πρέπει να φροντίζουμε ώστε να μη θέτουμε σε λειτουργία για μεγάλα
χρονικά διαστήματα τις συσκευές του αυτοκινήτου μας που καταναλώνουν αρκετή
ενέργεια (στερεοφωνικά συστήματα κ.ά.), ενώ καλό θα ήταν στην περίπτωση που
ο συναγερμός του αυτοκινήτου μας αρχίζει να κτυπά για κάποιο λόγο να μην
τον αφήνουμε για πολλή ώρα σε λειτουργία. Κάτι που πρέπει ακόμα να
σημειώσουμε είναι ότι η θερμοκρασία του περιβάλλοντος έχει σημαντική
επίδραση στην απόδοση του συσσωρευτή. Για παράδειγμα, ενώ ένας συσσωρευτής
που λειτουργεί σε θερμοκρασία 27 βαθμών Κελσίου αποδίδει στο 100% των
δυνατοτήτων του, ένας παρόμοιος που λειτουργεί στους 0 βαθμούς Κελσίου
αποδίδει μόλις στο 65% των δυνατοτήτων του!_Κ.Π.
Σχήμα 1. Κατασκευή 12βολτου συσσωρευτή με μετακινούμενες τάπες.
ΚΑΠΑΚΙ
ΣΥΝΔΕΣΜΟΣ ΥΠΕΡΑΝΩ ΧΩΡΙΣΜΑΤΟΣ
ΠΟΛΟΣ
ΠΕΡΙΒΛΗΜΑ
AKPO ΒΑΣΗΣ
ΣΤΗΡΙΓΜΑ ΣΤΟΙΧΕΙΟΥ
ΧΩΡΟΣ ΙΖΗΜΑΤΩΝ
ΣΥΝΔΕΣΜΟΣ ΣΤΟΙΧΕΙΩΝ
ΧΩΡΙΣΜΑ ΣΤΟΙΧΕΙΩΝ
MONOKOMMATO ΚΑΛΥΜΜΑ
Σχήμα 2. Σχέδιο «φάντασμα» 12βολτου συσσωρευτή με πλευρικούς πόλους στο
περίβλημα της μπαταρίας.
ΕΝΔΕΙΞΗ ΣΤΑΘΜΗΣ ΗΛΕΚΤΡΟΛΥΤΗ
MONOKOMMATO ΚΑΛΥΜΜΑ
ΑΝΟΙΓΜΑ
ΣΦΡΑΓΙΣΜΕΝΟΣ ΠΛΕΥΡΙΚΟΣ ΠΟΛΟΣ
ΣΤΟΙΧΕΙΟ
ΗΛΕΚΤΡΟΔΙΟ (ΠΛΑΚΑ)
ΔΙΑΧΩΡΙΣΤΗΣ
. ΣΥΝΔΕΣΜΟΣ ΗΛΕΚΤΡΟΔΙΩΝ